СМРДЕА ОД БУГАРСКИ ЛЕТОЦИ

Пред првите слободни избори во Македонија се беа појавиле некаквиси “бугарски летоци”, што веднаш им беа припишани на нашите национални неоромантичари. Нив нашиот независен печат, на чело со весникот, чиешто име може (не дај Боже!) да стане и име на целата оваа земја, и така веќе одамна ги беше прогласил за пробугарски елементи, не забележувајќи дека со тоа за пробугарски прогласува голем дел од Македонија. После им текна (според онаа народната дека на будалите им текнува отпосле!), само - доцна! Штетата беше сторена. Сега и врапците знаат дека “бугарските летоци” биле титоистички производ, но тоа веќе не е важно. Кој што му може на Тито?
Пред некој ден гледам на една од нашите (слободни и независни) телевизии: пробугарски елементи протестираат пред Собранието, снабдени со (фабрички изработени) ластегарки и транспаренти со натписи против комунизмот и арамиите. Застрашувачки сурово се нафрлаат врз кротките македонски “Бобиевци”, кои со англиска трпеливост (небаре министерот им е претседател на Форумот за човекови права, а не најдивиот непријател на македонското непоткупливо новинарство), учтиво им повторуваат: “Ве молам!”, “Ве молам!”...
Очигледно требаше да се добие претстава за тоа како изгледаат оние што се местат да ги симнат комунистичките арамии и да се инсталираат во нивните (можеби и не толку удобни, колку доходовни) фотелји! Чист жган! Уличари од најдолен тип! Апашаана! Тоа ми било замена за европски култивираните СДСМ-овци, кои учтиво но упатуваат на Уставниот суд (кој, наводно, веќе се подготвувал како да се огласи за ненадлежен за несудениот референдум баран од 150.000 и кусур граѓани!) Не знам зошто, но одненадеж ми засмрде на “бугарските летоци”.
Инаку, прво што ми паѓа на памет кога ќе го видам скромниот (Черчил би рекол: со полно право!) СДСМ-овски идеолог, кој ја испраќа опозицијата пред Уставниот суд, е тоа исто мирно, тивко, незабележливо суштество со мустаќи а ла Јосип Висарионович, само, десетина години помладо и - тогаш (како и сега!) - претставник на вечно владејачката Партијата во Македонија (Општински комитет “Центар”): седи и ex officio го следи полициско-партискиот процес против потписникот на овие редови, инаку, опасно експониран од позициите на граѓанската десница. Читателот може да прочита трогателни сведоштва за неговите белешки од судењето против мене во мојата сотија (Забелешка за лекторката на “ДНЕВНИК”: сотија, а не статија!) СТРУЧЕН ТРУД! Е сега, тој комунистички апаратчик не е веќе комунист, туку чиста есенција на најдоброто во социјал-демократијата, како што оној пријател на Садам Хусеин денес глуми опозиција и бара референдум за предвремени избори, а не кажува (иако добро знае!) како беа изведени изборите од 1994, на кои тој, заедно со другите здрави леви сили, однесе триумфална победа! Кога ќе нн ја открие тајната како со 27% од гласовите се освојуваат 100% од власта во Македонија, можеби ќе бидам готов да поверувам во неговото опозиционерство. Вака, и од помислата на него (и нему сличните) ми замирисува на “бугарски летоци”.
Изгледа станувам по малу параноичен! Полека но сигурно со во оваа замја почнува да ми мириса (или смрди, како кога) на “бугарски летоци”. Кога, на времето, за прв пат јавно ја претставивме Лигата за демократија, на крајот од пресс-конференцијата еден од членовите на иницијативниот одбор ме замоли да каже и самиот неколку зборови. Со задоволство му допуштив, а тој извади од џебот некакво пусулче и прочита дека на тој и тој сечко 1990 година неговите пријатели (и тој самиот!) ќе правеле партија ли, движење ли, (божем не се сеќавам веќе!). Недолго после, почесниот претседател на оваа партија доби амбасадорско место во земја со чиј народ дели една пословична страст. Понудив еден друг пријател (за кого исто така сведочам во СТРУЧЕН ТРУД) да ми се приклучи во Лигата за демократија: ме одби и веднаш потем формираше своја партија. Пред некој ден прочитав: оди за амбасадор во една земја со која Македонија е на еквидистанца пар еџцелленце (преку царинска унија!). И кој знае колку други македонски партии мирисаа(т) на “бугарски летоци”.
Конечно, една група од два-тринаесет величенствени момчиња зедоа дебели кредити (откако наводно си ги ставија становите под хипотека) и, со помош на некои странски добротвори, фатија да издаваат независен весник. Мене, како познат опозиционер и интелектуалец (цриме де ла цриме!), ме замолија да им пишувам од време на време по педесетина-шеесет редови! За некои од нив би можел дури и да се заколнам дека се чесни момчиња. Во последно време, меѓутоа, почнаа на страниците од овој дневник, барабар со мене, да се појавуваат некои опскурни фигури (од најзаслужните за триумфот на здравите леви сили на Изборите ‘94) и да ми толкуваат за силата на слободното изјаснување (илити демократија!). И мене (пак!) нешто ми засмрде на “бугарски летоци”, та фатив да се распрашувам чиј е тој весник во кој секоја сабота (можеби) се резилам во лошо друштво. Првин еден пријател (чудејќи се на моето незнаење) ми кажа кој е газдата. Потем друг (неврзано со првиот) ми го повтори истото (двојно) презиме. За конечно, денес, да добијам писмо од др Наде Проева (да, да, онаа професорка по класична историја, за која ДНЕВНИК, на моја иницијатива, пишуваше дека др Трајан Гоцевски од катедрата по предвојничка обука сака да ја избрка од Филозофскиот факултет, зашто била строг даскал!), во кое, меѓу другото, ми пишува:
“Морам да Ви кажам дека сум бескрајно разочарана од Вашиот новинар и од нашето ‘независно’ и ‘истражувачко’ новинарство. Имено, иако имав(ме) закажано разговор за 3 јуни 96 (понеделник) во 13 часот, написот беше објавен истиот ден без да разговараат со главниот актер на, како што го нарекоа, ‘случајот’. Така направија свадба без тапани (во случајов - без невеста)... Се заинтересирав за весникот и разбрав, бидејќи тоа било јавна тајна, дека бил на ...”
И пак ме удри една непријатна ареа од “бугарски летоци”.

ДНЕВНИК (I,67,12)