СИРОМАЈОТ ОД УМ ЈЕТ СИРОМАВ

Имам еден умен пријател, кој еднаш духовито иронизираше на сметка на синтагмата, што често ја повторуваат нашите (неграмотни) политичари и медиуми, дека сме биле “мала, а мирољубива земја”: “Види, мајката! Мала, а сепак мирољубива!?” се мајтапеше тој, небаре можеше да биде и поинаку. Оној што знае што зборува тешко може да очекува агресивност од една Андора или Сан Марино. Само, споменатите (наши) не се од тој сој луѓе.
Јас, да речеме, со години очекувам тие да фатат (по аналогија!) да застапуваат една друга филозофија: дека сме “сиромашна и скромна земја”! Залудо! Тоа е последната работа што може да им падне на памет на нашите сo лева рака) прекрстени комунистички раководители. Како и сите новаци, тие се оперирани од скромност.
Притоа не мислам само на некои наши наполно неразбирливи апсурди: Атина (пет пати поголема и десет пати побогата од Македонија) за преговорите со “Другата Страна” го користи својот амбасадор во Обединетите нации. Ние таму имаме (скапо платен) амбасадор, а преговорите, за чудо, ги води еден друг (исто толку скапо платен) амбасадор, комушто за секоја рунда дополнително мора да му се плати патот до Њу Јорк и назад. На страна прашањето за вкусот и дипломатската деликатност, зашто гестот јасно зборува за (не)довербата што именувачот на амбасадори ја има во способноста на професор др Денко Малески достојно да не застапува во тие преговори!
Мислам на некои други попрозаични релации: некаде прочитав дека Данска ли, Холандија ли (некоја од тие арогантни скандинавски земји) имала еден единствен службен мерцедес, што се користел само кога земјата очекувала посета од странски државник на највисоко рамниште. За другите потреби служеле помали, поскромни (и поевтини!) автомобили. Се сомневам дека некој во нашата власт воопшто знае колку мерцедеси има во сиромашна Македонија. Што е мошне нескандинавски, во тие мерцедеси не ретко воопшто и не се возат министри и странски државници (без оглед на рамништето).
Така, една вечер, забележувајќи автомобил со полициски сигнални светилки на кровот, запрев да протестирам нешто кај сообраќајците.Тие се поднасмејаа и љубезно ми објаснија дека тоа што го барам е во надлежност на градската патрола, а тие биле републичка! Некоја вечер подоцна, не забележувајќи дека се работи за истата кола, ја повторив грешката. Луѓето ме препознаа, се насмеаја и (пак љубезно) повторија дека се тие од министерството, а не градска патрола. Тогаш се сетив дека и минатиот пат автомобилот беше ист - убав, голем, син мерцедес! Сум поминал повеќе од две години во богата и пребогата Германија, а не сум видел сообраќајна (Bundes- или Landes-)патрола да вози ништо друго освен Volkswagen (во превод, за оние што не знаат, тоа е “народна кола”). Мерцедесот пак се смета за статусен симбол на солидната средна класа!
На времето, македонската полиција, купувајќи ги скапите Липицанери, сакаше да остави впечаток дека и се за службени потреби (барем по нив да заличи на њујоршката!). Некои наши не многу бистри медиумски главчиња, меѓутоа, слабодобитно ја поздравија покупката со зборовите: “Конечно влегуваме во Европа!”. И, бидејќи Њу Јорк не е во Европа (башка што таа нема такви каубојски обичаи во контрола на јавниот ред и мир), се сетив на една мошне популарна и отмена забава на богатите Англичани - на коњските трки во Аскот (или Ескт, ако сакате изговорот да ви мириса на англиски).Коњите очигледно требаше да служат за натпреварувачки цели, да бидат никулец на некој македонски Аскот. Видела жабата како се кове ат, та и таа кренала крак!
Пред некое време посетив еден пријател, сликар, и, со големо жалење забележав дека ја нема “мојата слика” (така ја викав сликата со едно изгубено, исплашено бело куче, по која го запознав и го засакав сликарот). Пријателот ми објасни дека неа, и уште две-три други слики, ги купил еден министер (оној што ги нервира Атињатите со своите вратоврски со точки и кошули со риги!) и добро ги платил! Малу ме тешеше мислата дека “мојата слика” стасала во министерски кабинет, а не помалу и тоа дека мојот сиромашен пријател добил добри пари за неа (и за другире слики). Подоцна министерот имаше некакви фрки и мораше (доста неславно) да го напушти својот дотогашен ресор. За чудо, кога подоцна повторно се појави “на малиот екран” (за време на некаков телевизиски кадросан прием) ми се причини дека на ѕидот од неговиот нов кабинет ја забележав “мојата слика”. Се сомневам дека некој кај нас воопшто знае колку слики (и од кого се!) има владата на сиромашна Македонија. И што бидува со нив кога некој ќе престане да министерува.
Сега слушам (но не верувам!) дека во владата на Република Македонија се реновираат министерските кабинети. Прикаската вели оти буџетот на министрите за оваа цел не е ограничен (некој од нив потрошил цели 70.000 ДМ). Еден министер (маж!) наводно заповедал во тоалетот да му вградат, ни повеќе ни помалу, туку - биде! (Кумановци би рекле: “Да виду, да не верују!”) Си мислам, па си мислам: “А и зашто да не верују?” И пак се потсетив на Марко Цепенков, та го ставив во насловот.

Др Ѓорѓи Марјановиќ

No comments: